H υστερία με το κλίμα

Ο Περιβαλλοντισμός μοιάζει με πόλεμο των τάξεων.

Στην Αποκάλυψη του Ιωάννη ανοίγουν μία μία οι επτά σφραγίδες. Οι επτά σφραγίδες αποτελούν τις επτά διαδοχικές κρίσεις στους έσχατους καιρούς και γίνονται σταδιακά όλο και πιο καταστροφικές. Τα τελευταία χρόνια ακούμε ξανά και ξανά από τους ακτιβιστές του κλίματος (εν συντομία Πράσινους) ότι ο πλανήτης πεθαίνει και μαζί του θα πεθάνουμε κι εμείς: οι σφραγίδες του Ιωάννη έχουν θεομηνίες, φυσικές καταστροφές, πείνα. Οι Αποκαλυπτιστές του Κλίματος μιλάνε για  κλιματικούς πρόσφυγες, βυθισμένες πόλεις και νησιά, για λιμούς και αφανισμό της ζωής. Το τέλος είναι κοντά λένε τα Ηνωμένα Έθνη και μόνο οι μηδενικές εκπομπές ρύπων του θα μας σώσουν. Τρόμος.  

Οι Πράσινοι δεν σταματάνε στην ανακύκλωση, την μείωση του κρέατος και άλλων τροφίμων που επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα, στην εξοικονόμηση ενέργειας, την εξαφάνιση των ορυκτών καυσίμων αλλά απαιτούν στο όνομα της επιβίωσης μια ριζική αλλαγή στις ευαισθησίες, στις αξίες, στον Εαυτό μας. Δηλαδή βλέπουν στον μοντέρνο Δυτικό άνθρωπο και στην απομάκρυνσή του από τη Φύση εγωισμό, υπερβολή και αρρώστια. Οι Πράσινοι μάς θεωρούν άρρωστους που πρέπει να θεραπευτούμε. Από αυτό μπορεί να καταλάβει κάποιος ότι πρόκειται για μια βαθιά αντιδραστική θεώρηση που έρχεται από ανθρώπους που δεν έχουν καμία επαφή με φτωχούς, μεσαίους, ή μη προνομιούχους και δεν είναι παράξενο που η  επίδραση τέτοιων ιδεών μειώνεται όσο κατεβαίνεις την κοινωνική σκάλα όπως δεν αποτελεί έκπληξη και το ύποπτο ενδιαφέρον των πλούσιων για τα περιβαλλοντολογικά θέματα- φυσικά και θέλουν να κρατήσουν τον πλανήτη «καθαρό» αφού έχουν τίτλους ιδιοκτησίας σε αυτόν. Ο Περιβαλλοντισμός (Environmentalism) μοιάζει όλο και περισσότερο με πόλεμο των τάξεων. Τα Κίτρινα Γιλέκα (που εμφανίστηκαν στα τέλη του 2018 στην Γαλλία  ως διαμαρτυρία  αρχικά στην αύξηση της τιμής των καυσίμων αλλά γρήγορα επεκτάθηκαν σε αιτήματα που σχετίζονται με την αγοραστική δύναμη μεσαίων και χαμηλών στρωμάτων) είχαν ένα εξαιρετικό σλόγκαν:  «ανησυχούν για το τέλος του κόσμου, ανησυχούμε για το τέλος του μήνα».

Επί δεκαετίες πια ακούμε ότι δεν κάνουμε τίποτα για το κλίμα, ή ό,τι κάνουμε δεν είναι αρκετό και πρέπει να γίνουμε ακόμα πιο σκληροπυρηνικοί σε αποφάσεις  που θα οδηγήσουν σε περισσότερες στερήσεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργείται όσο περνάει ο καιρός μια υστερία που είναι πιο τρομακτική από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Υπερβολές και προβλέψεις συνδέουν κάθε καιρικό φαινόμενο- πλημμύρες, τυφώνες, έντονες βροχοπτώσεις, ξηρασίες- με τις ανθρώπινες επεμβάσεις. Για τον καιρό φταίμε αποκλειστικά εμείς. Γεγονότα όπως οι καταστροφές με τις φωτιές στην Εύβοια, οι πλημύρες κάθε χρόνο στην Μάνδρα και τη Δυτική Αττική, ή στη Γερμανία και άλλα μέρη της Ευρώπης τελευταία που βιάζονται οι δημοσιογράφοι και οι πολιτικοί να τις ρίξουν στην κλιματική αλλαγή -«Κοιτάξτε τι έχουμε κάνει στον πλανήτη μας»- οφείλονται αποκλειστικά στην ανικανότητα, την αναισθησία και την έλλειψη σχεδιασμού και υποδομών των κυβερνήσεων.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει  οικολογικά προβλήματα. Η αρχαία Ρώμη  γνώρισε μεγάλης κλίμακας ακραία καιρικά φαινόμενα  και έλλειψη νερού, αλλά διατηρήθηκε ζωντανή γιατί οι κάτοικοί της σκέφτηκαν τρόπους αντιμετώπισής τους κι ανέλαβαν δράση. Έφεραν με εμπνευσμένες μηχανικές λύσεις νερό στις μεγάλες πόλεις και κατασκεύασαν δρόμους που επέτρεπαν να μεταφέρονται τα τρόφιμα από τις πόλεις στο αυτοκρατορικό κέντρο. Ίσως το καλύτερο μοντέλο μπορεί να βρεθεί στο παράδειγμα της Ολλανδίας, όπου οι καταστροφικές πλημμύρες τον 16ο αιώνα οδήγησαν σε μια εκτεταμένη και επιτυχημένη επέκταση των αναχωμάτων  για την πρόληψη μελλοντικών πλημμυρών. Πιο πρόσφατα, η Νέα Ορλεάνη υπέφερε από τυφώνες λόγω έλλειψης κατάλληλων προετοιμασιών, και σήμερα η Καλιφόρνια που επηρεάζουν την πολιτική της οι Πράσινοι υποφέρει από σοβαρές ξηρασίες όχι μόνο λόγω της κλιματικής αλλαγής αλλά και της άρνησης να επεκταθούν οι υποδομές της που σχεδιάστηκαν για το μισό από  τον σημερινό πληθυσμό της.

Παρ΄όλο που οι πιο ακραίες προβλέψεις έχουν εγκαταλειφθεί ή απομακρυνθεί, ακόμη και από τον ίδιο τον ΟΗΕ συνεχίζει να είναι τόσο έντονη η υστερία για το κλίμα που στις ΗΠΑ, η συντριπτική πλειοψηφία των νέων Αμερικανών  πιστεύει ότι αντιμετωπίζουμε επικείμενη περιβαλλοντική καταστροφή. Οι Καναδοί ψυχολόγοι μάλιστα έχουν βρει υψηλά επίπεδα άγχους μεταξύ των νέων με πολλούς από αυτούς να παίρνουν την απόφαση να μην αποκτήσουν παιδιά αφού το τέλος πλησιάζει.  

Στις δημοσκοπήσεις όλο και περισσότεροι άνθρωποι ενδιαφέρονται για την κλιματική αλλαγή και συμφωνούν να κάνουμε κάτι για αυτήν. Με μια διαφορά: η ζωή τους που είναι ήδη δύσκολη δεν γίνεται να χειροτερέψει ακόμα περισσότερο, να γίνει περισσότερο ακριβή και λιγότερο ανθρώπινη στο κυνήγι ενός περιβαλλοντολογικού  ονείρου μηδέν ρύπων. Φυσικά και υπάρχει κλιματική αλλαγή που αξίζει την προσοχή μας. Όμως δεν χρειαζόμαστε απελπισία, πανικό και φόβο αλλά διαύγεια, σοβαρότητα και ψυχραιμία. Να συνδυάσουμε πυρηνική ενέργεια και υδροηλεκτρική παραγωγή που θα αντικαταστήσει τον άνθρακα με φυσικό αέριο και νέες καινοτομίες που μπορούν να μειώσουν τις εκπομπές χωρίς καταστροφικές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες. Να αφήσουμε στην άκρη ουτοπίες τύπου επιστροφή σε μια οικολογική Εδέμ και να δεχτούμε την εξέλιξη.  Ακόμα και κλιματικοί επιστήμονες αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι η συνεχής και συνήθως χωρίς επιστημονικά επιχειρήματα καταστροφολογία απειλεί την αξιοπιστία των Πράσινων.

Ποιοί δημιουργούν την υστερία με το κλίμα;

-Οι Δημοσιογράφοι ως ακτιβιστές του κλίματος. Οι δημοσιογράφοι -που κάποτε υπήρχαν για να πληροφορούν και έχουν καταντήσει να χειραγωγούν και να προπαγανδίζουν) κατά τη διάρκεια της πανδημίας επανέκτησαν λίγη από την παντελώς χαμένη χρησιμότητα τους αφού κλεισμένοι στα σπίτια μας ήταν οι μοναδικοί συνδετικοί κρίκοι με ό,τι συνέβαινε στον έξω κόσμο. Έμπαιναν στα καθιστικά μας πιέζοντας τους υπουργούς για περισσότερη δράση και απαιτώντας ακόμα πιο σκληρά μέτρα. Ήταν χωρίς εξαίρεση υπέρ του εγκλεισμού με ένα ζήλο πρωτοχριστιανού- καμία αμφιβολία, καμία ψυχραιμία, καμία κριτική. Μετά από αλλεπάλληλα λοκ ντάουν και την ηδονή που τους προκαλούσε η καταστροφή το κλίμα έγινε ο επόμενος ιερός στόχος: η περιγραφή της καταστροφής έγινε εθιστική. Το κλίμα δίνει τη δυνατότητα να σπείρουν τον πανικό, να κάνουν κήρυγμα και να υποκλιθούν στην Επιστήμη.

-Οι ελίτ, οι πλούσιοι, οι σελέμπριτις. Η διάσκεψη της Γλασκώβης για το κλίμα ήταν ένα φιάσκο με συστατικά την αλαζονεία, την προκλητικότητα και την υποκρισία. Διασημότητες και ηγέτες με ιδιωτικά τζετ μόλυναν την ατμόσφαιρα με διοξείδιο του άνθρακα που εμείς θα χρειαζόμαστε δέκα ζωές για να την  προκαλέσουμε.  Κι αυτό για να μας κουνήσουν το δάκτυλο γιατί οι δικές μας υπερβολές μας καταστρέφουν τον πλανήτη.  

Το ουσιώδες είναι ότι ολιγάρχες, διάσημοι και γαλαζοαίματοι νιώθουν ιεραπόστολοι αλλά για τους περισσότερους από εμάς προετοιμάζουν και προτείνουν την κοινωνική και οικονομική μας υποβάθμιση- δηλαδή την προλεταριοποίησή μας. Από πού εξάγεται αυτό; Από την εμμονή τους στην  από-ανάπτυξη (de-growth)  που πρεσβεύει τη συρρίκνωση της παραγωγής και της κατανάλωσης και την αύξηση των τιμών της ενέργειας. Τα ταξίδια, οι μετακινήσεις σου, η τροφή σου, η ενέργεια που χρησιμοποιείς  πρέπει να μετριαστούν για να μπορούν οι Βρετανοί γαλαζοαίματοι, οι διασημότητες του Χόλυγουντ, τα τόπ μόντελς, ο Μάικλ  Μπλούμπεργκ, ο Μπιλ Γκέιτς ή ο Τζεφ Μπέζος να αγοράζουν ατέλειωτες εκτάσεις γης, να ταξιδεύουν με ιδιωτικά τζετ, να κάνουν γάμους 2 εκ. δολαρίων και περατζάδες στο διάστημα. Όλα αυτά ενώ ζητάνε από τη μάζα και τις εξαθλιωμένες αναπτυσσόμενες χώρες να ζήσουν με ακόμα λιγότερα.  

Εν τω μεταξύ οι Πράσινοι επιταχύνοντας τη Δυτική αποβιομηχάνιση δημιουργούν πλήγμα στις οικονομίες. Η ειρωνεία είναι ότι η Κίνα που έχει γίνει το κόκκινο πανί ως μία από τις πιο ρυπογόνες χώρες του πλανήτη (αλλά παρουσιάζει μια εντυπωσιακή οικονομική ανάπτυξη που έχει βγάλει από την φτώχεια εκατοντάδες εκατομμύρια Κινέζους) κυριαρχεί παγκόσμια στην παραγωγή ηλιακών συλλεκτών και των απαραίτητων μετάλλων που απαιτούνται για την παραγωγή «καθαρής» ηλεκτρικής ενέργειας και ηλεκτρικών αυτοκινήτων.

-Οι πράσινες μπίζνες. Ο καπιταλισμός σε μια ακόμα μεταμόρφωσή του και με αιχμή  τις τεχνολογικές εταιρίες και τη Wall Street ποντάρει κι ενισχύει τις προφητείες της καταστροφής επιδιώκοντας να κεφαλαιοποιήσει την επείγουσα ανάγκη για καινούργιες πηγές ενέργειας.

(Υστερόγραφο)

Κάποια στιγμή  οι άνθρωποι θα αρχίσουν να αντεπιτίθενται σε αυτή τη χονδροειδή εκμετάλλευση της επιστήμης και στους δημιουργούς του φόβου. Χρειάζεται να αντισταθούμε στην εξαθλίωση που ευαγγελίζονται οι Πράσινοι και στη μισάνθρωπη πεποίθησή τους ότι οι άνθρωποι είμαστε η αρρώστια του πλανήτη.

*Η φωτογραφία είναι του Michele Lapini και δείχνει ένα βυθισμένο σπίτι απο την πλημμύρα που προκλήθηκε από τον ποταμό Panaro μετά απο ισχυρές βροχοπτώσεις και λιώσιμο του χιονιού το 2020. Αυτή η φωτογαφία μαζί με άλλες 4 βραβεύτηκε στο διαγωνισμό Environmental Photographer of the Year.