Από τον σεξισμό στον ηλικιακό ρατσισμό
Η «παραμόρφωση» της Λίντα Εβαντζελίστα αποδεικνύει ότι η πίεση στις γυναίκες αυξήθηκε.
Ήταν μία από αυτές για τις οποίες εφευρέθηκε ο όρος «τοπ μόντελ». Ήταν μία από αυτές που δημιούργησαν ένα σταρ σύστεμ που στη δεκαετία του ‘90 ήταν πιο λαμπερό από το Χόλυγουντ. Ήταν αυτή που δήλωσε ότι «δεν σηκώνομαι από το κρεβάτι παρά μόνο για 10.000 δολάρια». Ένα σούπερ μοντέλο με τόσο εύπλαστο πρόσωπο και τέτοιο ταλέντο που άλλαζε από εντιτόριαλ σε εντιτόριαλ μόδας όπως μόνο η Μέριλ Στριπ έχει καταφέρει στις ταινίες. Λίντα Εβατζελίστα: διάσημη όσο η Κόκα Κόλα, αστραφτερή όσο οι τελετές απονομής Όσκαρ, ένα πρόσωπο χρηματοκιβώτιο.
Σήμερα η Λίντα Ε. στα 56 της δημοσιοποίησε πριν λίγες εβδομάδες μια επώδυνη περιπέτεια. Πριν πέντε χρόνια έκανε «CoolSculpting» (επέμβαση μείωσης λίπους) με αποτέλεσμα μια σπάνια παρενέργεια όπου τα λιποκύτταρα αντί να μειωθούν αυξήθηκαν υπερβολικά με αποτέλεσμα να παραμορφωθεί. Σε βαθιά κατάθλιψη, εξαφανισμένη από τον κόσμο, απελπισμένη που δεν μπορούσε να δουλέψει όπως οι συνομήλικες της, έγινε αυτό που τα μίντια χαρακτήρισαν «αγνώριστη».
Η πρώτη αντίδραση σε αυτή την ανακοίνωση της στο Instagram ήταν λύπη. Μια από την ωραιότερες γυναίκες στον κόσμο παλεύει με την αφόρητη πίεση που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες να ανταποκριθούν σε αδιανόητα πρότυπα ομορφιάς ασκώντας κάθε είδους βία στο σώμα και το δέρμα τους.
Υπάρχει η αίσθηση ότι η εκστρατεία τα τελευταία χρόνια να απελευθερωθεί η γυναίκα από την τυραννία της ομορφιάς και της νεότητας αποδίδει. Φανταζόμαστε ότι λειτουργεί η έκφραση της διαφορετικότητας, τα πάρα πάνω κιλά, η μείωση του μέικ απ, η αποδοχή των ρυτίδων, η εμφάνιση πολλών διαφορετικών σωματότυπων, η προβολή των μεγαλύτερων ηλικιών, η υπεροχή της προσωπικότητας έναντι των χαρακτηριστικών. Κι όμως. Η συντονισμένη προσπάθεια να απαλλαγούν οι γυναίκες από το βάρος και το άγχος της Ομορφιάς έχει αποτύχει. Το αδύνατο σώμα και η νεότητα έχουν γίνει εμμονές. Μια ματιά στα καταστήματα καλλυντικών αρκεί για να καταλάβεις ότι μπαίνεις σε μαγαζιά που υπόσχονται στα εκατομμύρια τις γυναίκες που τα κατακλύζουν σε όλο τον πλανήτη να βελτιώσουν σώμα, δέρμα, χείλη, μαλλιά, νύχια. Ποτέ δεν φτάνεις στις εικόνες τελειότητας που προβάλλονται ακατάπαυστα στο Instagram.
Δεν αποτελεί έκπληξη ότι οι γυναίκες ξοδεύουν τεράστια ποσά για να σταματήσουν το χρόνο. Σύμφωνα με την P&S Market Research που διενεργεί παγκόσμιες έρευνες, η βιομηχανία της ομορφιάς που το 2019 είχε έσοδα 191,6 δις θα δει τα κέρδη της να εκτοξεύονται στα 421,4 δις το 2030. Τρομακτικό είναι το γεγονός ότι στο κυνήγι της ομορφιάς συμμετέχουν όλο και μικρότερες ηλικίες γυναικών ξεκινώντας από τα 18 και τα 20 τους χρόνια.
Το παράδοξο με την Λίντα Ε. που υπάρχει σε πολλές γυναίκες μέσης ηλικίας είναι ότι περιμένουν να δείχνουν είκοσι και τριάντα χρόνια νεώτερες. Τα περιοδικά, οι διαφημίσεις, τα μίντια, οι ταινίες, οι σειρές προβάλλουν πενηντάχρονες και εξήντα+ γυναίκες που με εξτένσιονς στα μαλλιά, μπότοξ παντού και δέρμα γυαλί δημιουργούν μια ψευδαίσθηση νεότητας που συνδέεται με την ορατότητα: αφού είμαι νέα και όμορφη αξίζει να με βλέπετε. Στην περίπτωση της Λίντας τα πάρα πάνω κιλά την έκαναν να εξαφανιστεί ζώντας σαν ερημίτης: αποκλείεται να αρέσω και να είμαι ορατή αφού η εικόνα μου δεν είναι αστραφτερή.
Η προσπάθεια να σηκωθούν οι γυναίκες από το κρεβάτι του Προκρούστη που ο,τι περισσεύει και δεν ανταποκρίνεται στην ιδανική ομορφιά κόβεται δεν έχει επιτυχία. Χρειάζεται να αλλάξει η αντίληψή μας για την ομορφιά και την νεότητα. Να σταματήσει να είναι φιλοφρόνηση το «δείχνει νεώτερη από την ηλικία της». Χρειαζόμαστε περισσότερες και διαφορετικές εικόνες ομορφιάς. Μια μεγαλύτερη γυναίκα δεν πρέπει να νιώθει λιγότερη αυτοπεποίθηση από οποιαδήποτε άλλη ηλικιακή ομάδα. Δεν μπορεί η αυτοεκτίμηση να εξαρτάται από την ηλικία. Καμία ηλικιακή ομάδα δεν χρειάζεται να έχει μεγαλύτερη αξία. Δεν μπορεί η μεγάλη ηλικία να αποτελεί μια κακή μοίρα για τις νεώτερες γυναίκες.
Είναι απογοητευτικό ότι αυτό που έχουμε να καταφέρει μέχρι τώρα είναι να μεταμορφώσουμε τον σεξισμό σε ηλικιακό ρατσισμό. Ο ηλικιακός ρατσισμός αγγίζει και τα δύο φύλα και συνδέεται με την επικράτηση της ναρκισσιστικής προσωπικότητας στη σύγχρονη κοινωνία. Όλο και πιο κενοί εσωτερικά στρεφόμαστε στους άλλους για να επικυρώσουν την αξία μας. Αφού μέσα μας δεν υπάρχει τίποτα στρεφόμαστε στους άλλους για να μας θαυμάσουν για την ομορφιά, τη φήμη ή την εξουσία που είναι όμως ιδιότητες που ξεθωριάζουν με το χρόνο. Με όλο και λιγότερο ικανοποιητικές σχέσεις, αδιάφορη συντροφική ζωή και με δουλειές που δεν επιλέγονται με βάση τη δημιουργικότητα αλλά τα χρήματα ανακαλύπτουμε ότι δεν έχουμε τίποτα να στηριχτούμε όταν περάσουν τα νιάτα κι έτσι τα νιάτα θεοποιούνται.
Ένα από τα πιο ωραία ευφυολογήματα ανήκει σε μια πολλά υποσχόμενη σεναριογράφο που τριγυρνούσε στο Χόλυγουντ τη δεκαετία του 1920. Σε μια συνάντησή της με τον παραγωγό ενός ισχυρού στούντιο αυτός αναρωτήθηκε: «Είστε μια πανέμορφη κυρία, γιατί θέλετε να γίνετε συγγραφέας; Θα μπορούσατε να είστε σταρ του σινεμά. Θα φορούσατε γούνες πάνω από μία τουαλέτα της Ίντιθ Χεντ , θα διασκεδάζατε στο Coconut Grove, θα είχατε όλη την πόλη στα πόδια σας...». «Κύριε Χ, εάν ένα κορίτσι μπορεί να ποντάρει Κεφάλι ή Γράμματα σε αυτή τη ζωή εγώ προτιμάω να ποντάρω στο Κεφάλι. Διαρκεί περισσότερο» ήταν η απάντησή της.
Στον αντίποδα η Isabella Rossellini η οποία αφέθηκε στο χρόνο με τις ρυτίδες της και τα κάποια επιπλέον κιλάκια.
Είναι θέμα επιλογής.